Με φόντο της τουρκικές φυλακές της δεκαετίας του '70 ο τότε νεαρός Όλιβερ Στόουν διασκέυασε το ομώνυμο αυτοβιογραφικό βιβλίο του Μπίλι Χέιζ και με τον επίσης νεαρό Άλαν Πάρκερ στο τιμόνι της σκηνοθεσίας μάς έδωσαν μια από τις πιο δυνατές δραματικές ιστορίες στην ιστορία της 7ης Τέχνης.Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η ταινία είχε και ελληνικό άρωμα καθώς σε αυτή συμμετείχε και ο γνωστός ηθοποιός Μιχάλης Γιαννάτος στο ρόλο του μεταφραστή του Μπραντ Ντέιβις. Το φιλμ με μια δόση υπερβολής παρουσίασε τα γεγονότα του βιβλίου με πιο δραματικό και άγριο τρόπο από ό,τι ήταν στην πραγματικότητα. Μάλιστα οι σκηνές βίας και σεξουαλικής κακοποίησης του φιλμ όχι μόνο σόκαραν το κοινό, αλλά χαράκτηκαν στο μυαλό μας με αποτέλεσμα να επανέρχονται συχνά-πυκνά όταν γίνεται αναφορά στις τουρκικές φυλακές.
Το «Εξπρές του Μεσονυχτίου» είχε λάβει έξι υποψηφιότητες για Όσκαρ κερδίζοντας τελικά το Όσκαρ διασκευασμένου σεναρίου και φυσικά πρωτότυπης μουσικής για το θρυλικό soundtrack του Τζόρτζιο Μορόντερ, ενώ παράλληλα τιμήθηκε με 6 Χρυσές Σφαίρες και 3 βραβεία BAFTA.
Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι η ταινία αναφέρεται στην ιστορια του αμερικανού Μπίλι Χέιζ ο οποίος το 1970 συνελήφθη στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης όταν προσπάθησε να περάσει στην Αμερική μεγάλη ποσότητα χασίς. Συγκεκριμένα, μετά από σωματικό έλεγχο στους επιβάτες οι τουρκικές αρχές βρήκαν πάνω στον Χέιζ δυο κιλά χασίς.
Ο Χέιζ καταδικάστηκε σε 4τέσσερα χρόνια φυλάκιση και οδηγήθηκε στις φυλακές υψίστης ασφαλείας του Σαγκμαλιτσάρ. Ήδη από το πρώτο του βράδυ εκεί οΧέιζ έκανε μια αποτυχημένη απόπειρα να αποδράσει, παραμένοντας τελικά στη φυλακή για παρέμεινε στη φυλακή για τέσσερα χρόνια.
Αν και η Αμερική ζήτησε δεκάδες φορές την έκδοσή του, η Τουρκία αρνήθηκε το αίτημα και μάλιστα σχεδόν δυο μήνες πριν αποφυλακιστεί το Ανώτατο Δικαστήριο της Άγκυρας επανεξετάζοντας την υπόθεση του επέβαλλε ποινή φυλάκισης 30 χρόνια. Η περιπέτεια του Χέιζ στην Τουρκία έλαβε τέλος όταν κατάφερε να δραπετεύσει στην Ελλάδα και αφού συνελήφθη από Έλληνες στρατιώτες, τον απέλασαν στην Φρανκφούρτη και από εκεί επέστρεψε στις Η.Π.Α.
Η πρόθεση Στόουν και Πάρκερ ήταν να κάνουν μια ιδιαίτερα βίαια και ωμή ταινία γεμάτη υπερβολές και για να το πετύχουν αυτό παραποίησαν αρκετά τα όσα περιγράφει στο βιβλίο του ο Χέιζ, προκαλώντας την αντίδραση των Τούρκων και όχι άδικα, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος και ο ίδιος ο Χέιζ παραδέχθηκε ότι το φιλμ παρουσιάζει μια διαφορετική εκδοχή των όσων βίωσε στις τουρκιές φυλακές.
Στον πρωταγωνιστικό ρόλο βλέπουμε τον Μπραντ Ντέιβις, το όνομα του οποίου συνδέθηκε με την ταινία, ενώ συμμετέχουν ακόμα οι: Ιρέν Μίρακλ, Μπο Χόπκινς, Πολ Λ. Σμιθ, Ράντι Κουέιντ και Τζον Χαρτ.
Trivia
1. Ο τίτλος στην αργκό των φυλακών, σημαίνει την προσπάθεια κρατούμενου να αποδράσει.
2. Οι ηθοποιοί Ρίτσαρντ Γκιρ και Τζον Τραβόλτα είχαν προταθεί για τον πρωταγωνιστικό ρόλο.
3. Η ταινία που είχε μπάτζετ 2.300.000 δολάρια είδε τις εισπράξεις μόνο στην Αμερική να αγγίζουν τα 35.000.000 δολάρια.
4. Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στη Μάλτα μετά από άρνηση της Τουρκίας να επιτρέψει στην παραγωγή να κάνει τα γυρίσματα στην Κωνσταντινούπολη όπου και τοποθετείται η πλοκή.
5. Οι Τούρκοι εξέφρασαν έντονα τη δυσαρέσκειά τους για τον τρόπο που τους παρουσίαζε η Ταινία.
6. Η Τουρκία απαγόρευσε την προβολή του φιλμ στη χώρα.
7. Μέχρι το 1992, όταν και προβλήθηκε για πρώτη φορά από τον ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό HBB της Τουρκίας.
8. Στην πραγματικότητα ο Χέιζ ποτέ δεν έκοψε τη γλώσσα συγκρατούμενού του, ούτε σκότωσε τον φύλακα.
9. Μετά από δεκαετίες και συγκεκριμένα το 2004 ο Όλιβερ Στόουν ζήτησε δημόσια συγγνώμη από τους Τούρκους για τον τρόπο με τον οποίο παρουσίασε το λαό στο φιλμ.
10. Ο πρωταγωνιστής Μπραντ Ντέιβις αντιμετώπιζε προβλήματα με τα ναρκωτικά.
11. Ο Ντέιβις πέθανε από Aids το 1991.
12. Αν και πήρε τελικά το ρόλο ο Ντέιβις εμφανίστηκε στην οντισιόν με καθυστέρηση 2 ωρών.
13. Σε μια πειστική προσπάθεια να μπει στο πετσί του ρόλου ο Τζον Χαρτ σταμάτησε να κάνει μπάνιο για σχεδόν 53 ημέρες με αποτέλεσμα οι συμπρωταγωνιστές του να αποφεύγουν να πλησιάζουν πολύ κοντά του.
14. Όταν ο Χέιζ συνελήφθη στην πραγματικότητα ήταν μόνος του. Στην ταινία βλέπουμε να συνοδεύεται από την κοπέλα του.
15. Σε γράμμα του προς τους συντελεστές της ταινίας, ο Άλαν Πάρκερ σημείωνε ότι πρόθεσή του ήταν να κάνει μια εξαρετικά βίαιη και ωμή ταινία και να παρουσιάζει μια φυλακή όπως δεν έχει δει κανείς ποτέ ξανά και όπως ξηγούσε ήθελε να σοκάρει το κοινό με όλα αυτά που θα συμβαίνουν εκεί μέσα.
16. Για να κάνει την ταινία του πιο ρεαλιστική ο Πάρκερ χρησιμοποίησε άσημους ηθοποιούς και όχι γνωστά ονόματα.
17. Οι παραγωγοί είχαν σκεφτεί τον Βαγγέλη Παπαθανασίου για το soundtrack της ταινίας.
18. Ο Ρίτσαρντ Γκιρ αρνήθηκε να περάσει από οντισιόν για τον πρωταγωνιστικό ρόλο γεγονός που τον έβαλε στη μαύρη λίστα από τον Πάρκερ.
19. Το ντοκιμαντέρ του 1977 με τίτλο I'm Healthy, «I'm Alive and I'm Free» αφορά στα γυρίσματα της ταινίας.
20. Το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Χέιζ είχε κυκλοφορήσει ένα χρόνο πριν την ταινία.
21. Δυο χρόνια μετά την απόδρασή του, ο Χέιζ επισκέφθηκε τον τόπο γυρισμάτων της ταινίας στη Μάλτα.
22. Το φιλμ γνώρισε μεγάλη εισπρακτική αποτυχία στη Γερμανία, μια χώρα που έχει χιλιάδες Τούρκους μετανάστες.
23. Αυτό είναι το μοναδικό φιλμ στο οποίο ο Τζον Χαρτ συμφώνησε να συμμετέχει χωρίς να έχει διαβάσει πρώτα το σενάριο.
24. Ο Όλιβερ Στόουν έγραψε ένα προσχέδιο του σεναρίου σε μόλις 6 εβδομάδες.
25. Σύμφωνα με το σκηνοθέτη Άλαν Πάρκερ τα γυρίσματα του συγκεκριμένου φιλμ ήταν τα πιο εξουθενωτικά της καριέρας του. Τα γυρίσματα είχαν διάρκεια 53 ημέρες και όλοι οι συντελεστές δούλευαν 6 ημέρες την εβδομάδα.
26. Στα σχέδια υπήρχε και ένα σίκουελ το οποίο δεν υλοιποίηθηκε ποτέ.
27. Ο παραγωγός Ντέιβιντ Πούναμ είδε την πόρτα της εξόδου. Ωστόσο μετά από τρεις ημέρες επαναπροσλήφθηκε.
28. Σινεμά της Ελβετίας έπιασε φωτιά κατά τη διάρκεια της προβολήςτης ταινίας.
29. Αντίθετα με τον Στόουν ο Πάρκερ ποτέ δεν ζήτησε συγγνώμη για την παραποίηση των πραγματικών γεγονότων. Το μόνο που υπογράμμισε το 2003 ήταν ότι κάποια πράγματα στο φιλμ θα τα έκανε τότε με διαφορετικό τρόπο.
30. «Το Εξπρές του Μεσονυχτίου» ήταν η πρώτη φορά που ο Τζόρτζιο Μορόντερ έγραφε μουσική για κινηματογραφική ταινία.
31. Για τα γυρίσματα εκτός από τη Μάλτα οι παραγωγοί είχαν εξετάσει το ενδεχόμενο της Κρήτης, της Κύπρου, της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας.
32. Για τα κοστούμια, η ενδυματολόγος ταξίδεψε στην Τουρκία και μυστικά αντέγραψα τις στολές των φρουρών και τα ρούχα των ντόπιων.
33. Για τον πρωταγωνιστικό ρόλοεπίσης έπεσε στο τραπέζι και το όνομα του Κερτ Ράσελ.
34. Το 2004 όταν ο Όλιβερ Στόουν επισκέφθηκε την Τουρκία για πρώτη φορά μετά την κυκλοφορία του φιλμ το 1978 παραδέχτηκε ότι ήταν μια προσβολή για τη χώρα ο τρόπος με τον οποίο την παρουσίασε.
35. Φημολογείται ότι ο Μπραντ Ντέιβις έχασε το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου λόγω του εθισμού του στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά.
36. Ο Άλαν Πάρκερ αρνήθηκε να αναλάβει τη σκηνοθεσία των ταινιών «Τhe Wiz» (1978) και «Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band» (1978) για να γυρίσει το «Το Εξπρές του Μεσονυχτίου».
37. Η ταινία από την πρώτη στιγμή έλαβε παγκόσμια αποδοχή και αναγνώριση.
38. Χαρακτηριστική έχει μείνει η δήλωση του Χέιζ ότι η ταινία παρουσιάζει τους Τούρκους σαν τέρατα.
39. Όταν το 2007 ο Χέιζ επισκέφθηκε την Τουρκία, σε συνέντευξη Τύπου εξήγησε ότι η ταινία ήταν μια υπερβολική παραποίηση των πραγματικών γεγονότων. Μάλιστα δήλωσε ότι μετάνιωσε και ανέλαβε την ευθύνη για τη ζημιά που επί δεκαετίες έκανε το φιλμ στην εικόνα της χώρας στο εξωτερικό.
40. Σήμερα, 40 χρόνια μετά, μερίδα του κοινού παγκοσμίως δεν έχει καμία διάθεση να επισκεφθεί την Τουρκία εξαιτίας του «Εξπρές του Μεσονυχτίου», σύμφωνα με τον Χέιζ.
